Dünyadaki en eski medeniyetlerinden biri olan Gürcistan, Doğu ve Batı kültürünün harmanlandığı bir coğrafya olarak göze çarpıyor. Çoklu kültür, günlük yaşam kadar mutfak sanatlarını da etkiliyor. Tarihi İpek Yolu’nun güzergahında bulunan ülke, dünyanın en önemli merkezlerinden gelen tüccarları ağırlamış, en kaliteli baharatları öğrenmiş, pek çok farklı mutfak temsilcisiyle kaynaşmış ve tüm bu birikimle kendi mutfağını da ayrı bir noktaya taşımış. Gastronomi turizmi dendiğinde akla gelen ilk ülkelerden biri olan Gürcistan; Akdeniz, Arap, Moğol, Pers ve Osmanlı mutfaklarından büyülü bir karışım elde ediyor. Gürcistan yemeklerinde baş aktör ceviz olsa da, en beğenilen yemeklerinde hamur işi ve sebze kullanımı dikkat çekiyor. Yemeği yerinde yiyeceksin mottosuna farklı bir bakış açısı kazandıran Gürcistan mutfağı, bünyesindeki lezzetleriyle deneyenleri mest ediyor. İster yemek için yaşayanlardan olun, ister yaşamak için yiyenlerden… Gürcü mutfağı tüm beklentilerinizi karşılama konusunda oldukça iddialı! İşte baş döndüren lezzetleriyle ağzınızı sulandıracak 15 Gürcü yemeği ve leziz tadları…
1. KHİNKALİ
Khinkali, yapımında çeşitli dolgu malzemeleri kullanılan bir hamur tatlısı. Aslında kabaca bizdeki mantının daha büyük ve soğan şeklinde kapatılmasıyla ve şerbetlenmesiyle yapılıyor denebilir. Bazı bölgelerde bu yemek kuzu kıymasıyla yapılıyor ve ana yemek olarak tüketiliyor. Etle yapıldığında Hinkal (Hıngel) denen Gürcü mantısının kökeni tam olarak bilinmese de bir Tatar yemeği olduğu ve bizdeki mantıyla aynı atayı paylaştıkları düşünülüyor.
2. HAÇAPURİ
Gürcü ziyafetlerinin olmazsa olmazı sayılan Haçapuri, pek çok farklı formda yapılan bir pide türü. Gürcistan’ın Karadeniz ülkesi olduğunu hatırlatan yemek, ülkemizin meşhur Karadeniz pideleriyle de akraba sayılır. Gürcü diyetinin en önemli parçalarından olan bu pide, her bölgede farklı bir dokuyla karşınıza çıkıyor. İnce veya kalın, tek veya çok katmanlı, açık veya kapalı; yuvarlak, üçgen veya dikdörtgen… Bizim pidelerimizden farklı olarak genellikle küçük ebatlarda servis ediliyor, hangi formda olursa olsun bir yemek tabağına sığacak şekilde önünüze geliyor.
3. PURİ
Tüm Gürcü yemekleri ekmek servisiyle başlıyor. Kil fırınlarda özel yöntemlerle pişirilen Puri görüntüsüyle bazlamayı andırsa da tadı oldukça farklı. Bazı bölgelerde uzun ve kayık şeklinde de pişirilen bu ekmek, her sofranın baş tacı olarak görülüyor. En az bizim kadar ekmek tüketen Gürcüler, özellikle et yemeklerini Puri olmadan yiyemiyor.
4. MTSVADİ
Dana, kuzu veya domuz etiyle yapılan Mtsvadi, bir tür et şiş. Birbirinden farklı Gürcü baharatıyla tatlandırılan et şişin sosyal yaşantıdaki anlamı ise bizimkine göre oldukça farklı. Toplumumuzda mangal ziyafetlerinin vazgeçilmezi olan et şiş, Gürcüler için bir kutlama yemeği. Izgarada pişen kuşbaşı etler, ince dilimlenmiş soğan ve nar suyunun bulunduğu bir tencereye alınıyor. Soğanlar karamelize olurken nar suyu ve et suyu hafif asitli bir sos oluşturuyor. Mtsvadi; farklı sosu, müthiş lezzeti ve coşkulu sofraların yemeği olmasıyla et şişe bakış açınızı değiştirecek ve kolaylıkla favori yemekleriniz arasına girecek.
5. CHURCHKHELA
Gürcistan yemekleri arasında en çok dikkat çekenlerden biri olan Churchkhela, dükkanların vitrininde sallanan renkli şekerlemelerin genel adı. Anadolu mutfağının bir parçası olarak görülen bu tatlı ülkemizde cevizli sucuk olarak biliniyor. Churchkela, yıllık şarap hasadından artan üzümlerden elde edilen konsantre üzüm suyunun ceviz parçalarının üzerine katman katman dökülmesi ve kurutulmasıyla yapılıyor. Yüksek protein ve şeker içermesi sebebiyle Gürcistan Silahlı Kuvvetleri’nin besin envanterinde de yer alıyor. Churchkela, evlerde kahve eşliğinde servis ediliyor.
6. KHARCHO
Gürcü yemek isimleri arasında en popüler lezzetlerden biri olan Kharcho çorbası; domates, baharat, aromatik bitkileri içeren bir et yahnisi. Zengin besin içeriğinin yanı sıra Doğu baharatlarının tüm cazibesini de beğeninize sunuyor. Kharcho, öncelikle yavaş yavaş kaynatılıyor. Birkaç saat sonra, baharatla demlenen et kemikten sıyrılıp düşüyor. Mükemmel kokusu, doyurucu içeriği ve damakta bıraktığı yoğun aromatik lezzetle rüya gibi bir yemek.
7. GÜVEÇTE MANTAR
Gürcü mutfağında yavaş pişirilen et güveçleri yaygın olsa da et yerine mantar kullanılarak yapılan yemekler vejetaryenleri mutlu ediyor. Gürcü usulü güveç mantarın en önemli özelliği ağaç gövdelerinde yetişen yaban mantarların kullanılması. Yavaş pişirmeye ve saatlerce kaynamaya müsait olan yaban mantarının lezzeti toplandığı ormanın atmosferine göre şekilleniyor.
8. TKEMALİ SOSU
Tkemali başlı başına bir yemek olmasa da hemen her yemekte kullanılabilen, ekşi erik ve türlü aromatik bitkilerden elde edilen geleneksel bir sos. Gürcüler, tkemali sosu et yemeklerinde, güveçlerde ve bazı balık yemeklerinde kullanıyor. Bazı bölgelerde et yemeklerinin yanında servis edilen garnitürler de tkemali sosta bekletiliyor. Kökeni Kafkas gastronomisine dayanan sos, içerdiği baharatlar ve bitkilerle Gürcistan mutfağının küçük bir özeti aslında.
9. ÇAKAPULİ
Çakapuli, Gürcü mutfağının sıvı yemeklerinden bir diğeri. Batum yemekleri yapan her restoranın menüsünde bulunan Çakapuli genel yapısı itibariyle Kharcho’ya benzese de biraz farklı. Beyaz şarap ve tkemali sos ile tatlandırılan bir yahni olarak dikkat çeken yemek özellikle ilkbahar mevsiminde tercih ediliyor. Her türlü kırmızı etle yapılabilen Çakapuli’nin dünya genelinde çok sayıda hayranı bulunuyor.
10. PKHALİ
Et yemeklerinin kutlamalarda ve tarihsel öneme sahip günlerde tüketildiği bir ülkede vejetaryen yemeklere sıklıkla rastlıyor olmamız şaşırtıcı değil. Pkhali de, Gürcistan’ın en meşhur meze tabağı ve tamamıyla vejetaryen besinlerden oluşuyor. Pkhali “sebze peteği” şeklinde de tanımlanıyor. Pancar, havuç ve ıspanak gibi sebzeler limon sosu ve sarımsak eşliğinde püre hale getiriliyor ve birbirine karışmadan tabakta yer alıyor. Servis edilmeden önce nar taneleriyle süslenen bu meze mutlaka denemeniz gereken yemeklerden biri.
11. AJAPSANDALİ
Ajapsandali, Gürcistan mutfağındaki bir diğer vejetaryen lezzet. Basit bir tabirle sebzeli güveç diyebileceğimiz bu yemeğin farklı versiyonları Kafkas, Akdeniz, Balkan ve Orta Doğu mutfaklarında da bulunuyor. Yazın son aylarında, domates ve patlıcanın bol bulunduğu dönemde sıklıkla tercih edilen Ajapsandali, Gürcü kültürüne uygun olarak yine aromatik bitkiler ve sarımsakla tatlandırılıyor. Halk tarafından “Kışa merhaba” yemeği olarak adlandırılan sebze güvecin sinüsleri açtığı ve vücut ısısını dengelediği biliniyor.
12. LOBİO
Barbunyanın bu kadar lezzetli olabileceği kimin aklına gelirdi? Şaka bir yana, barbunya ve cevizin dansına tanık olduğumuz Lobio çorbası inanılmaz lezzetli ve aynı oranda da sağlıklı bir yemek. Gürcü mutfağının kimliğini yansıtan çorbada kişniş ve sarımsak da olmazsa olmazlar arasında. Genellikle ızgara mısır ekmeği eşliğinde servis edilen çorba sirke, kurutulmuş kadife çiçeği ve renkli biberler gibi mide dostu bitkiler içeriyor.
13. LOBİANİ
Başkent Tiflis’in sokaklarında, neredeyse her köşe başında Lobiani satan bir seyyara rastlayabilirsiniz. Harç malzemesi olarak taze fasulyenin kullanıldığı bir gözleme türü olan Lobiani, lezzetini bol tereyağı kullanımına borçlu. Tiflis Tarih Müzesi’ni ziyaret ederseniz, müze girişinde bir elinde bira diğer elinde Lobiani ile beklemekte olan pek çok turist görebilirsiniz. Baharat ve tereyağı kokusu uygun fiyatla bir araya gelince Lobiani vazgeçilmez bir atıştırmalığa dönüşüyor.
14. SULGUNİ
Gürcistan yemeklerinden bahsetmişken muhteşem peynirlerini atlamak haksızlık olurdu. Gürcistan’a giden herkesin mutlaka tatması gereken Sulguni peyniri dokusuyla mozarellayı andırıyor. Batum ve çevresindeki köylerde bolca üretilen Sulguni, tuzsuz bir peynir olmasıyla dikkat çekiyor. Halkın en çok övündüğü tarım ürünlerinin başında gelen bu peynir neredeyse her yemeğin yanında meze olarak servis ediliyor.
15. GÜRCÜ ŞARAPLARI
Gürcistan mutfağı dendiğinde akla gelen ilk ürünlerden biri de şarap. Avrupa’daki pek çok lüks restoranda meşhur Gürcü şarapları servis ediliyor. Gürcistan’da şarap üreticiliğinin yedi bin yılı aşkın zamandır devam ettiği biliniyor. Gürcü şarabını bir üst noktaya taşıyan etkenlerin başında mineralli Kafkas suyu geliyor. Mineralli suyla beslenen topraklarda yetişen üzümler daha lezzetli ve aromatik oluyor, bu da şaraba yansıyor.
Kaynak:blog.prontotour.com
0 Yorum Yapıldı