Bergama Hakkında Bilmediğiniz 10 Şey

10. İlk tıp ve eczacılık simgesi olan yılan

İzmir gezilecek yerler içinde en değerlilerden Asklepion Antik Kenti’nin giriş meydanına dikilen mermer sütun üzerinde bulunan yılan figürü günümüzde eczacılığın simgesi olarak kabul ediliyor. Efsaneye göre, derdine deva aramak için Asklepion’a gelen bir hasta, girişte iki yılanın bir taş oyuğunun içinden süt içtiğini ve sütü zehirleri ile karıştırıp taşa geri boşalttığını tesadüfen görmüş.

Hasta, iyileşmeyeceği görüşüyle Asklepion’a alınmayınca acı çekmeden ölmek umuduyla oyuktaki süt-zehir karışımını içer ama ölmek yerine iyileşir. Yılan zehrinin şifa verici yönünü böylece ortaya çıkınca Eski Çağ’ın ünlü hekimi Bergamalı Galen, Asklepion’un sembolünün çifte yılan olmasına karar vermiş. Mermer sütun Bergama Müzesi’nde sergileniyor.

9. İlk parşömen

Üzerine yazı yazmak ya da resim yapmak için kullanılan hayvan derisi olan parşömen Bergama’da bulunmuş. Latince Charta Pergamena kelimesinden türeyen parşömen, Bergama kağıdı anlamında kullanılıyor.

Yaygın bir antik söylenceye göre Mısır Kralı, Bergama Kütüphanesinin İskenderiye Kütüphanesini geçmemesi için Anadolu’ya papirüs ihracını yasaklamış. Bergama’nın Kralı II. Eumenes yeni bir kâğıt icat edecek olana büyük ödüller vaat etmiş. Dönemin Kütüphane Müdürü Krates oğlak derilerini işleyerek yazılabilecek hale getirmiş ve krala sunmuş. Parşömen MÖ 2. yüzyıldan başlayarak Bergama’dan bütün dünyaya yayılmış.

8. İlk Asya kütüphanesi

Mısır İskenderiye Kütüphanesi’nden sonra, dünyada ikinci açılan kütüphane Pergamon Antik Kenti’ndeydi. Asya’nın ilk kütüphanesi olan Bergama Kütüphanesi’nde 200,000 ciltlik bir arşiv bulunuyordu.

7. İlk büyük hastane

Eczacılığın babası, Hekim Galenos’un da kenti olan Bergama’da dönemin en büyük sağlık yurdu Asklepion, MÖ 4. yüzyıl ile MS 5. yüzyıllar arasında dünyanın en büyük tedavi merkezlerinden biri olmuş. Sağlık tanrısı Asklepios’a adanan merkezde farklı tedavi yöntemleri kullanılmış.

6. En dik antik tiyatro

Helenistik Dönem’de inşa edilen Bergama Antik Tiyatrosu, 70 derecelik açısıyla dünyanın en dik tiyatrolarından biri olarak gösteriliyor. 15,000 seyirci kapasiteli tiyatro, muhteşem manzarasıyla ziyaretçilerini etkiliyor.

5. İlk telkinle tedavi (Psikoterapi)

İzmir çevresinde gezilecek yerler arasında bulunan Bergama’nın antik dönem sağlık merkezi olan Asklepion, farklı tedavi yöntemlerinin kullanıldığı, dünyanın en tanınan hastaneleri arasında gösteriliyor. Su sesiyle tedavi, telkin yöntemiyle rüya analizi gibi çalışmaların gerçekleştirildiği Asklepion’da psikolojik sorunu olan hastalar tünellerde su sesiyle tedavi ediliyordu.

4. İncil’de adı geçen 7 kiliseden biri Bergama’da

St. John’un kaleme aldığı Revelation bölümünde sözü edilen 7 kiliseden biri Bergama’da bulunuyordu. Bu 7 kilise fiziki yapıları değil, toplulukları ifade etmek için kullanılıyor. Bergama ile birlikte anılan diğer kentler, Efes, Symrna, Philedelphia, Laodicea, Thyatira ve Sardis olarak geçiyor.

3. Mısır Tanrıları Tapınağı Kızılavlu

İzmir çevresi gezilecek yerler listesinin başında gelen Bergama’nın en büyük antik yapılarından biri olan Kızılavlu, Mısır Tanrılar Tapınağı olarak inşa edilmiş. Hıristiyanlığı benimsemeden önce Mısır tanrılarına tapan Bergamalıların, Mısır yeraltı tanrısı Serapis, İsis ile Harporakes’e adadığı yapı daha sonra kiliseye dönüşmüş.

2. İlk yerel festival düzenleyen şehir

Mustafa Kemal Atatürk’ün başlattığı bir gelenek olan Bergama Kermesi, ilk kez 1937 yılında gerçekleştirilmiş. Türkiye’nin ilk, dünyanın ise Fransa Nice’ten sonra ikinci yerel festivali olarak kabul edilen Bergama Kermesi, her yıl haziran ayında düzenlenmeye devam ediyor.

1. Zeus Sunağı Berlin’e Bergama’dan götürüldü

Pergamon Krallığını yöneten Attalos Hanedanı tarafından yaptırılan anıtsal, dinsel bir yapı olan Bergama Zeus Sunağı, üzerindeki mermer kaplama freskler, sanat tarihinin en önemli yapıtları arasında gösteriliyor. 1870’li yıllarda Prusya’ya götürülen eser, günümüzde Berlin Pergamon Müzesi‘nde sergileniyor. Eseri her yıl 1 milyonun üzerinde kişi ziyaret ediyor.

Yüzlerce antik eser ve mimari yapının yanı sıra çok sayıda Türk-İslam eserine de sahip olan Bergama, Osmanlı Dönemi’nde de devletin en önemli şehirlerinden biriydi. Ulucami, Selçuklu Minaresi, Kurşunlu Camii, Şadırvan Camii, Çukurhan, Taşhan, Küplü Hamam, Tabaklar Hamamı, Hacı Hakim Hamamı bu dönemde inşa edilen yapılar arasında.

Kaynak