İzmir‘in Karataş semtindeki Tarihi Asansör, şehrin en beğenilen tarihi noktalarından birisi. Genellikle binalarda merdiven çıkmamak için kullanılan asansör, İzmir Konak’ta iki semt arasındaki mesafeyi kısaltmak için kullanılıyor. Birbirinden 58 metrelik yükselti farkına sahip bu iki mahalle arasındaki 155 basamaklı merdiven, 1907’de yerini Asansör’e bırakıyor. Bugün burası şehrin en güzel günbatımı izleme noktalarından biri.
İzmir’de gezilecek tarihi yerler listesindeki Tarihi Asansör, Mithatpaşa Caddesi ile Halil Rifatpaşa Caddesi arasındaki yolu kısaltmak amacıyla İzmirli Musevi iş adamı Nissim Levy tarafından yaptırılıyor. İzmir’in bu tarihi mirası bir asırdan uzun süredir iki caddeyi birbirine bağlıyor.
Ziyaretçileri Karataş tarafından gelişte, “Asansör Çıkmaz Sokağı” olarak da bilinen Dario Moreno Sokağı karşılıyor. Yahudi asıllı gitarist, piyanist ve sinema oyuncusu şarkıcının 1940′lı yıllarda 4 kardeşi ve annesiyle yaşadığı evin bulunduğu Asansör Çıkmazı Sokak 1992’de İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Dario Moreno Sokağı olarak değiştirildi. Sokakta sanatçının bir de heykeli var.
Eski İtalyan usulü sakız evlerinin yanından geçerek girilen sokakta, kırmızı kesme taşlardan yapılmış Tarihi Asansör sizi karşılıyor.
Asansörün yaptırılma hikayesi de oldukça ilginç. Asansörün inşa edilme süreci bundan yaklaşık 100 yıl öncesine dayanıyor. Karataş, o dönemde İzmir’in Yahudi nüfusunun yoğunlukta bulunduğu, bir kısmı deniz seviyesinde, diğer kısmı sarp bir kayanın tepesine yayılmış güzel ve seçkin bir semti.
Yükseklik farkından dolayı bölgeye, Türklerin “Karataş Merdivenleri”, yukarıdaki semtte yaşayan Yahudilerin “Devidas Merdiveni” adını verdikleri merdivenler yapılıyor önce. Devidas Ailesinin babası, merdivenlerden inerken düşüp ayağını kırıyor. Ulaşımın zorluğunu gören dostu Nissim Levy de bir proje hazırlayarak Tarihi Asansörü yaptırıyor.
Yapıldığı ilk yıllarda hidrolik pompa ile suyla çalıştırılan yapı daha sonra elektrikle çalışır hale getiriliyor. Asansör giriş kapısının üzerinde hem İbranice hem de Fransızca “Asansör 1907 yılında Nissim Levy tarafından inşa ettirilmiştir” yazılı kitabe var.
İzmir gezilecek yerlerden Tarihi Asansör’ü zamanın bazı ünlü simaları işletiyor; önceleri Josef Palambo ve eşi Regina, sonrasında ise Derviş Bey ve Motorcu Mithat… Şerif Remzi Reyent 1942’de asansörü satın alıyor. Ölümünden sonra ise yeğeni Ayşe Ökmen’e miras kalıyor. Ökmen de 1983’te asansörü İzmir Belediyesine bağışlıyor. Uzun süre metruk halde kalan asansör seksenli yılların restorasyon görerek bugünkü modern haline kavuşuyor.
İzmirli gazeteci Yaşar Aksoy, 1930’lu yıllarda Asansör’ün üst katında bir sahne ve 200 kişilik salonu olduğunu, alt katının ise kumarhane olarak hizmet verdiğini yazmış. Yine yazar bir dönem orta katının restoran olduğunu, düğünlerin, baloların, nişanların burada yapıldığını iletmiş.
En az girişi kadar yukarısı da etkileyici olan Asansör, şimdilerde İzmir Büyükşehir Belediyesi şirketi Grand Plaza tarafından işletiliyor. İzmir’deki en güzel kuşbakışı manzaralardan birine sahip olan mekan, her gün balkonunda çok sayıda ziyaretçi ağırlıyor. Kafe-restoranda ana yemek çeşitleri ve atıştırmalıklar ile sıcak, soğuk ve alkollü içecekler menüde. İzmir’in en güzel manzarasına burasının sahip olduğu söyleniyor.
Asansör çevresindeki mekanlar
Tarihi Asansör’ün olduğu bölge, İzmir’in en eski yerleşim yerlerinden biri. Son yıllarda yaşanan dönüşüm ve kent dışından gelenlerin yaptığı yatırımlarla Karataş, yükselişe geçti.
Sanat galerileri, kafe ve restoranlar ile şık mekanlar tarihi yapılar içerisinde hayat buluyor. Popüler kültürden uzaklaşmak isteyenlerin tercih ettiği bölgede İzmir’in alternatif kafelerinden Kırk Merdiven, Dario Moreno sokakta bulunan atölye ve kafeler de kemik bir ziyaretçiye sahip.
Tarihi Asansör’e nasıl gidilir
İzmir’in Konak ilçesi Karataş semtindeki Tarihi Asansör, ulaşım oldukça kolay. Yapının alt girişi Mithatpaşa Caddesi, üst girişi ise Şehit Nihatbey Caddesi üzerinde. Konak’tan Balçova, Narlıdere ve Fahrettin Altay yönüne giden belediye otobüslerini kullanarak Mustafa Kemal Sahil Bulvarı üzerindeki Asansör otobüs durağında inerek 5 dakikalık bir yürüyüşle bu harika yapıya ulaşabilirsiniz.
Konak Vapur İskelesi ve Konak Metro İstasyonu en yakın toplu ulaşım noktaları arasında. Konak Meydanı‘ndan taksiye binerek trafik yoğunluğuna göre en fazla 10 dakikada Asansör’e ulaşılabiliyor. Konak’tan yaklaşık 2 km uzaklıkta olan bu tarihi yapıya, sahilden keyifli bir yürüyüşle 20 dakikada gelinebiliyor. Özel araçla gelmeyi planlayanların alt ve üst caddede yaşanan otopark sıkıntısına dikkat etmesi gerekiyor.
Tarihi Asansör Nerede
Gün batımının en güzel izlenebileceği yerlerden olan Asansör, İzmir merkezde gezilip görülecek yerler arasında. İzmir Körfezi’ne hakim bu mekan kentin cazibe merkezi olarak kabul ediliyor. Bir günbatımı kahvesi veya romantik bir akşam yemeği için nefis bir seçim olabilir.
0 Yorum Yapıldı