Özbekistan Hakkında Bilinenler Ve Az Bilinenler

Özbekistan hakkında 447.400 kilometre karelik yüzölçümü ile Türkiye’nin yarısı kadar olduğunu söyleyerek başlayalım.

• Nüfusu yaklaşık 32 milyondur.
• Başkenti Taşkent’te 3 milyon kişi yaşamaktadır.
• Sovyetler Birliğinden 1991 yılında ayrılarak bağımsızlığına kavuşmuştur.
• Yönetim biçimi cumhuriyettir.
• Nüfusun yüzde 90’ı Müslümandır.
• Para birimi Özbek Somu dur.
• Resmi diller, Özbekçe, Rusça  ve Kara Kalpak Türkçesidir.
• Özbekistan’ın Denize kıyısı yoktur. Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan ve Türkmenistan ile sınırı vardır.
• Khazret Sultan tepesi 4643 metre ile ülkenin en yüksek noktasıdır.
• Özbekistan’ın en büyük, dünyanın 4. büyüğü Aral gölü hızla kurumaktadır. 68.000 kilometre karelik gölün bugün yaklaşık 6.000 kilometre karesinde su kalmıştır.
• Kızıl Kum çölündeki Muruntau altın madeni dünyanın en geniş alana yayılmış altın madenidir.
• Dünyanın en büyük 4. Altın üreticisidir.
• Dünyanın en büyük 5. Pamuk üreticisidir.
• Dünyanın en büyük 7. Uranyum yataklarına sahiptir.
• Doğal gaz ve petrol yatakları sayesinde enerji olarak kendi kendine yeten bir ülkedir.
• 1977 yılında yapılan metrosu ile Orta Asya ülkelerinde ilk metroya sahip olmuş ülkedir.
• Taşkent metrosundaki bazı duraklar Moskova metrosu gibi oldukça süslü duraklardır.
• Doppi adı verilen eskiden sadece erkeklerin giydiği başlık artık kadınlar tarafından da kullanılıyor.
• Her şehrin Doppi’si farklıdır.
• Bir erkeğin Doppi’sinin düşmesi çirkin ve ayıplanacak bir hareket olarak kabul edilir.
• Ülkede erkekler ile kadınların el sıkışmasının hoş karşılanmaması Özbekistan hakkında bilmemiz gereken önemli bir bilgidir.
• Erkeklerin el sıkışırken sol ellerini kullanması hakaret olarak kabul edilir.
• Bir erkek bir kadını elini kalbinin üstüne koyarak selamlar.
• Özbek geleneklerine göre misafir evin giriş kapısından mümkün olan en uzak noktaya oturtulur.
• Genç kızlığa geçişin ilk şartı üstü desenli tandır ekmeği yapmayı öğrenmektir.
• Kutsal olarak kabul edilen ekmek her evde bulunan tandırlarda yuvarlak kalıplar kullanılarak yapılır, üstü desenlerle ve susamla süslenir.
• Özbekler ekmeğin ters konulmasının kötü şans getireceğine inanırlar.
• Özbek inanışlarına göre seyahate giden kişi yanına bir parça ekmek alır, kalan ekmek ise giden dönene kadar saklanır.
• Bir ahçı nın usta olarak kabul görmesi için tek bir kazan içinde 1000 kişiye yetecek yemek yapması gerekmektedir.
• Meşhur Özbek pilavı M.Ö 4 yüzyıldan beri yapılmaktadır.
• Özbek pilavı tarifi ünlü filozof ve tıp bilgini İbn-i Sina ‘nın kitaplarına girmiş olması Özbekistan hakkında mutfağı ile ilgili önemli bir bilgidir.
• Yapıldığı yöre ve eklenen malzemeye göre 100’den fazla Özbek pilavı çeşidi vardır.
• Sadece kadınlar değil, erkeklerde bu pilavı pişirmeyi bilir.
• Eve misafir geldiğinde pilavı evin erkeği pişirir.
• Özbek pilavının tadını asla unutulmayacağına inanılır.
• Ölmeden önce son parayla pilav yenmesi tavsiye edilir.
• Ülkede fakirlerin pilav yer zenginler ise sadece pilav yer.
• Özbekler pilavın yanında sadece yeşil çay içerler.
• Dünyanın en tatlı kavunlarını yetiştirdiklerine inanmaktadırlar.
• İnsanların gece aynaya bakarsa güzelliklerini kaybedeceklerine inanılır.
• Babalar gençlik itibariyle çocuklarını “Yalnız atın tozu çıkmaz tozu çıksa sesi çıkmaz” diyerek çok çocuk yapmaya cesaretlendirirler.
• Düğünlerde ucuna çivi takılmış oklava ile dürterek damadın sabrı ölçülür.
• Bekaret çok önemlidir.
• Eşcinsellik kabul edilmez.
• Evlilik öncesi çiftin bol çocugu olsun diye yataklarında çocuk yatırılır.
• Evlenen çiftin boşanmamaları için gelinin arkasından ailesi taş atar.
• Özbekçe’de biri için Öldü denmez, emaneti teslim etti denir.
• Ölen kişinin elbisesinden parça saklanmasının ömür uzatacağına inanılır.
• Yaramaz çocuklar uslansın diye mezarlığa götürülür.
• Nasreddin Hoca’yı en az biz Türkler kadar sahiplenirler ve mitolojik bir karakter olarak çok daha eskiye tarihlerler.
• Türkiyede 1500 civarı Nasreddin Hoca hikayesi anlatılırken bu sayı Özbekistan’da 3000’dir.

Kaynak:rotadisi.com.tr